I. Core Function ခြုံငုံသုံးသပ်ချက်
Trimethylamine N-oxide Dihydrate (TMAO·2H₂O) ငါးပုစွန်မွေးမြူရာတွင် အလွန်အရေးကြီးသော ဘက်စုံသုံး ဖြည့်စွက်စာတစ်မျိုးဖြစ်သည်။ ငါးစာတွင် အဓိက ဆွဲဆောင်မှုရှိသော အစာအဖြစ် ကနဦးတွေ့ရှိခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း အတွင်းကျကျ သုတေသနပြုခြင်းဖြင့်၊ ပိုမိုသိသာထင်ရှားသော ဇီဝကမ္မလုပ်ဆောင်မှုများကို ထုတ်ဖော်ပြသခဲ့ပြီး ၎င်းသည် ရေနေသတ္တဝါများ၏ ကျန်းမာရေးနှင့် ကြီးထွားမှုစွမ်းဆောင်ရည်ကို မြှင့်တင်ရန်အတွက် အရေးကြီးသောကိရိယာတစ်ခုဖြစ်လာသည်။

II အဓိက အသုံးချမှုများနှင့် လုပ်ဆောင်မှု ယန္တရားများ

1. ဆွဲဆောင်မှုအားကောင်းသော အစာကျွေးခြင်း။
၎င်းသည် TMAO ၏ ဂန္ထဝင်နှင့် အကျော်ကြားဆုံး အခန်းကဏ္ဍဖြစ်သည်။

• ယန္တရား- အထူးသဖြင့် ရေထွက်ပစ္စည်း အများအပြားပင်လယ်ငါး,သဘာဝအားဖြင့် ပင်လယ်ငါးများ၏ ထူးခြားသော "umami" အရသာ၏ အဓိကအရင်းအမြစ်ဖြစ်သည့် TMAO ၏ မြင့်မားသောပါဝင်မှု ပါဝင်သည်။ ရေနေတိရစ္ဆာန်များ၏ အနံ့ခံခြင်းနှင့် အရသာစနစ်များသည် TMAO အတွက် အလွန်အထိခိုက်မခံသဖြင့် ၎င်းကို "အစားအစာအချက်ပြမှု" အဖြစ် အသိအမှတ်ပြုသည်။
• သက်ရောက်မှုများ
  • တိုးမြှင့်အစာစားသုံးမှု- အစာထဲသို့ TMAO ထည့်သွင်းခြင်းသည် အထူးသဖြင့် ကနဦးအစာကျွေးသည့်အဆင့်အတွင်း သို့မဟုတ် ဇီဇာရှိသောမျိုးစိတ်များအတွက် ငါးနှင့်ပုစွန်များ၏ အစာစားချင်စိတ်ကို သိသိသာသာ လှုံ့ဆော်ပေးနိုင်ပါသည်။
  • အစာကျွေးချိန်ကို လျှော့ချခြင်း- ရေထဲတွင် အစာကျန်နေသည့်အချိန်ကို တိုစေကာ အစာဆုံးရှုံးမှုနှင့် ရေညစ်ညမ်းမှုကို လျှော့ချပေးသည်။
  • အစားထိုးအစာများတွင် အသုံးချနိုင်မှု- အပင်ပရိုတင်းရင်းမြစ်များ (ဥပမာ၊ ပဲပုပ်အညက်) ကို ငါးစာအစားထိုးရန်အတွက် အသုံးပြုသောအခါ TMAO သည် အရသာမရှိခြင်းအတွက် လျော်ကြေးပေးပြီး အရသာခံနိုင်ရည်ကို တိုးတက်စေပါသည်။

2. Osmolyte (Osmotic Pressure Regulator)၊
၎င်းသည် အဏ္ဏဝါငါးများနှင့် သေးငယ်သောငါးများအတွက် TMAO ၏ အရေးကြီးသော ဇီဝကမ္မလုပ်ဆောင်မှုတစ်ခုဖြစ်သည်။

• ယန္တရား- ပင်လယ်ရေသည် လွန်စွာလွန်ကဲသော ပတ်ဝန်းကျင်တစ်ခုဖြစ်ပြီး ငါး၏ခန္ဓာကိုယ်အတွင်းရှိ ရေများကို ပင်လယ်ထဲသို့ အဆက်မပြတ် ဆုံးရှုံးစေသည်။ ရေတွင်းရေချိန်ခွင်လျှာကို ထိန်းသိမ်းရန်အတွက် ပင်လယ်ငါးများသည် ပင်လယ်ရေကိုသောက်ပြီး inorganic အိုင်းယွန်းများ (ဥပမာ၊ Na⁺၊ Cl⁻) မြင့်မားစွာပါဝင်နေပါသည်။ TMAO သည် ပရိုတင်းဖွဲ့စည်းပုံအပေါ် မြင့်မားသော အိုင်ယွန်ပါဝင်မှုများသော အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေသော သက်ရောက်မှုများကို တန်ပြန်နိုင်ပြီး အတွင်းဆဲလ်အတွင်းရှိ ပရိုတိန်းလုပ်ဆောင်ချက်ကို တည်ငြိမ်စေရန် ကူညီပေးသည့် TMAO သည် လုပ်ဆောင်သည်။
• သက်ရောက်မှုများ
  • Osmoregulatory Energy Expenditure လျှော့ချခြင်း- ဖြည့်စွက်ခြင်းဖြင့်TMAOအဏ္ဏဝါငါးများသည် osmotic ဖိအားကိုပိုမိုထိရောက်စွာထိန်းညှိပေးသည်၊ ထို့ကြောင့် "အသက်ကိုထိန်းသိမ်းခြင်း" မှ "ကြီးထွားမှုနှင့်မျိုးပွားခြင်း" သို့ပိုမိုစွမ်းအင်ကိုညွှန်ကြားသည်။
  • ပိုမိုကောင်းမွန်သောစိတ်ဖိစီးမှုဒဏ်ခံနိုင်ရည်- ဆားငန်အတက်အကျ သို့မဟုတ် ပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ ဖိစီးမှုအခြေအနေများအောက်တွင် TMAO ဖြည့်စွက်စာသည် သက်ရှိများ၏ ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကို ထိန်းသိမ်းရန်နှင့် ရှင်သန်နှုန်းကို တိုးတက်စေသည်။

3. Protein Stabilizer
TMAO သည် ပရိုတိန်းများ၏ သုံးဖက်မြင်ဖွဲ့စည်းပုံကို ကာကွယ်ရန် ထူးခြားသောစွမ်းရည်ရှိသည်။

• ယန္တရား- စိတ်ဖိစီးမှုအခြေအနေများ (ဥပမာ- အပူချိန်မြင့်မားခြင်း၊ ရေဓာတ်ခန်းခြောက်ခြင်း၊ ဖိအားများခြင်း) တွင် ပရိုတင်းများသည် ညစ်ညမ်းခြင်းနှင့် အသက်မဝင်ခြင်း ဖြစ်နိုင်သည်။ TMAO သည် ပရိုတိန်း၏ ရေဓါတ်စက်လုံးမှ ဦးစားပေးဖယ်ထုတ်ထားသည့် ပရိုတင်းမော်လီကျူးများနှင့် သွယ်ဝိုက် အပြန်အလှန် တုံ့ပြန်နိုင်ပြီး၊ ထို့ကြောင့် ပရိုတင်း၏ မူလခေါက်ထားသော အခြေအနေအား အပူချိန် ထိန်းညှိပေးပြီး denaturation ကို ကာကွယ်ပေးသည်။
• သက်ရောက်မှုများ
  • အူကျန်းမာရေးကိုကာကွယ်ပေးသည်- အစာခြေနေစဉ်အတွင်း အူအတွင်းရှိ အင်ဇိုင်းများသည် တက်ကြွနေရန် လိုအပ်သည်။ TMAO သည် ဤအစာခြေအင်ဇိုင်းများကို တည်ငြိမ်စေပြီး အစာချေဖျက်နိုင်စွမ်းနှင့် အသုံးချမှုကို တိုးတက်စေပါသည်။
  • စိတ်ဖိစီးမှုကို ခံနိုင်ရည်ရှိစေသည်- အပူချိန်မြင့်မားသောရာသီများ သို့မဟုတ် သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးကာလအတွင်း၊ ရေနေသတ္တဝါများသည် အပူဒဏ်နှင့်ရင်ဆိုင်ရသောအခါတွင် TMAO သည် ခန္ဓာကိုယ်အတွင်းရှိ အမျိုးမျိုးသောလုပ်ဆောင်မှုဆိုင်ရာပရိုတင်းများ (ဥပမာ- အင်ဇိုင်းများ၊ တည်ဆောက်ပုံပရိုတိန်းများ) ၏တည်ငြိမ်မှုကိုကာကွယ်ပေးပြီး စိတ်ဖိစီးမှုဆိုင်ရာပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုများကိုလျှော့ချပေးသည်။

4. အူလမ်းကြောင်းကျန်းမာရေးနှင့် ရုပ်ပုံသဏ္ဍာန်ကို တိုးတက်စေသည်။

• ယန္တရား- TMAO ၏ osmoregulatory and protein-stabilizing effects များသည် အူဆဲလ်များအတွက် ပိုမိုတည်ငြိမ်သော microenvironment ကို ပေးဆောင်သည်။ ၎င်းသည် အူလမ်းကြောင်း၏ ကြီးထွားမှုကို မြှင့်တင်နိုင်ပြီး စုပ်ယူနိုင်သော မျက်နှာပြင်ဧရိယာကို တိုးစေနိုင်သည်။
• သက်ရောက်မှုများ
  • အာဟာရစုပ်ယူမှုကို အားပေးသည်- ပိုကျန်းမာသော အူလမ်းကြောင်းပုံသဏ္ဍာန်သည် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်မှုစွမ်းရည် ပိုကောင်းသည်၊ ၎င်းသည် အစာကူးပြောင်းမှုအချိုးကို တိုးတက်စေသည့် အဓိကအချက်ဖြစ်သည်။
  • အူလမ်းကြောင်းအတားအဆီး၏လုပ်ဆောင်ချက်ကို မြှင့်တင်ပေးသည်- အူလမ်းကြောင်းအတွင်းရှိ အကျိအချွဲများ၏ ကြံ့ခိုင်မှုကို ထိန်းသိမ်းပေးကာ ရောဂါပိုးများနှင့် အဆိပ်အတောက်များ ကျူးကျော်ဝင်ရောက်မှုကို လျှော့ချပေးနိုင်သည်။

5. Methyl အလှူရှင်
TMAO သည် ခန္ဓာကိုယ်အတွင်း ဇီဝြဖစ်ပျက်မှုတွင် ပါဝင်နိုင်ပြီး မီသိုင်းအလှူရှင်အဖြစ် လုပ်ဆောင်သည်။

• ယန္တရား: ဇီဝြဖစ်စဉ်အတွင်း၊TMAO phospholipids၊ creatine နှင့် neurotransmitters များပေါင်းစပ်ခြင်းကဲ့သို့သောအရေးကြီးသောဇီဝဓာတုတုံ့ပြန်မှုများတွင်ပါဝင်သည့်တက်ကြွသောမီသိုင်းအုပ်စုများကိုပေးစွမ်းနိုင်သည်။
• အကျိုးသက်ရောက်မှု- အထူးသဖြင့် မီသိုင်းအုပ်စုများ ၀ယ်လိုအား တိုးလာနေသည့် လျင်မြန်သော ကြီးထွားမှုအဆင့်များအတွင်း ကြီးထွားမှုကို အားပေးသည်။ TMAO ဖြည့်စွက်စာသည် ဤလိုအပ်ချက်ကို ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်သည် ။

III လျှောက်လွှာပစ်မှတ်များနှင့် ထည့်သွင်းစဉ်းစားမှုများ

• အဓိက အပလီကေးရှင်း ပစ်မှတ်များ
  • အဏ္ဏဝါငါး- တာဘိုတ်၊ အုပ်စုလိုက်၊ အဝါရောင်ငါးပုတ်ကောင်၊ ပင်လယ်ဘေ့စ စသည်တို့ဖြစ်သည်။ ၎င်း၏ osmoregulatory function သည် မရှိမဖြစ်လိုအပ်သောကြောင့် TMAO အတွက် ၎င်းတို့၏လိုအပ်ချက်မှာ အထူးခြားဆုံးဖြစ်သည်။
  • Diadromous ငါး- အဏ္ဏဝါမွေးမြူသည့်အဆင့်တွင် လိုအပ်သော salmonids (ဆော်လမွန်) ကဲ့သို့သော ငါးများ။
  • Crustaceans- ပုစွန်/ပုဇွန် နှင့် ကဏန်းကဲ့သို့သော။ လေ့လာမှုများအရ TMAO သည် ဆွဲဆောင်မှုအားကောင်းပြီး ကြီးထွားမှုကို မြှင့်တင်ပေးသည့် အာနိသင်ရှိကြောင်းကိုလည်း ပြသထားသည်။
  • ရေချိုငါးများ- ရေချိုငါးများသည် TMAO ကို ၎င်းတို့ကိုယ်တိုင် မပေါင်းစပ်နိုင်သော်လည်း ၎င်းတို့၏ အနံ့ခံစနစ်များက ၎င်းကို ရှာဖွေတွေ့ရှိနိုင်ဆဲဖြစ်ပြီး ၎င်းကို အစာကျွေးရန် ဆွဲဆောင်မှုတစ်ခုအဖြစ် ထိရောက်စွာ လုပ်ဆောင်ပေးသည်။ သို့သော် osmoregulatory function ကို ရေချိုတွင် လုပ်ဆောင်နိုင်ခြင်း မရှိပါ။
• သောက်သုံးမှုနှင့် ထည့်သွင်းစဉ်းစားချက်များ-
  • သောက်သုံးသောပမာဏ- အစာကျွေးခြင်းတွင် ပုံမှန်ထပ်တိုးသည့်အဆင့်မှာ အများအားဖြင့် 0.1% မှ 0.3% (ဆိုလိုသည်မှာ အစာတစ်တန်လျှင် 1-3 ကီလိုဂရမ်)။ မွေးမြူထားသောမျိုးစိတ်များ၊ ကြီးထွားမှုအဆင့်၊ ကျွေးမွေးမှုပုံစံနှင့် ရေပတ်ဝန်းကျင်အခြေအနေများကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားသည့် စမ်းသပ်မှုများအပေါ် အခြေခံ၍ တိကျသောဆေးပမာဏကို ဆုံးဖြတ်ရပါမည်။
  • Choline နှင့် Betaine နှင့် ဆက်စပ်မှု- Choline နှင့် betaine တို့သည် TMAO ၏ ရှေ့ပြေးနိမိတ်များဖြစ်ပြီး ခန္ဓာကိုယ်အတွင်းရှိ TMAO အဖြစ်သို့ ပြောင်းလဲနိုင်သည်။ သို့သော်၊ အကန့်အသတ်ရှိသော ပြောင်းလဲခြင်းစွမ်းဆောင်ရည်နှင့် TMAO ၏ထူးခြားသောဆွဲဆောင်မှုနှင့် ပရိုတင်းတည်ငြိမ်မှုလုပ်ဆောင်ချက်များကြောင့် TMAO ကို အပြည့်အဝ အစားထိုးမရနိုင်ပါ။ လက်တွေ့တွင် ၎င်းတို့ကို ပေါင်းစပ်ညှိနှိုင်းအသုံးပြုလေ့ရှိသည်။
  • အလွန်အကျွံ သုံးစွဲခြင်းဆိုင်ရာ ပြဿနာများ- အလွန်အကျွံ ပေါင်းထည့်ခြင်း (အကြံပြုထားသည့် ပမာဏထက် အဆပေါင်းများစွာ) ကုန်ကျစရိတ်များ ဖြုန်းတီးခြင်းကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်ပြီး အချို့သောမျိုးစိတ်များအပေါ် အနုတ်လက္ခဏာ သက်ရောက်မှုများ ရှိနိုင်သော်လည်း ၎င်းကို သမားရိုးကျ ထပ်လောင်းအဆင့်များတွင် လောလောဆယ်တွင် ဘေးကင်းသည်ဟု ယူဆပါသည်။

IV အနှစ်ချုပ်
Trimethylamine N-oxide dihydrate (TMAO·2H₂O) သည် ငါးပုစွန်များတွင် ထိရောက်သော၊ ဘက်စုံသုံးအစာထည့်သည့် ဖြည့်စွက်ဆေးတစ်မျိုးဖြစ်ပြီး အစာကျွေးခြင်းဆိုင်ရာ ဆွဲဆောင်မှု၊ osmotic ဖိအားထိန်းညှိမှု၊ ပရိုတိန်းတည်ငြိမ်မှုနှင့် အူလမ်းကြောင်းကျန်းမာရေးတိုးတက်မှုတို့ကို ပေါင်းစပ်ထားသည်။

၎င်း၏အပလီကေးရှင်းသည် ရေနေတိရစ္ဆာန်များ၏ အစာစားသုံးမှုနှုန်းနှင့် ကြီးထွားမှုနှုန်းကို တိုက်ရိုက်တိုးမြင့်စေရုံသာမက ဇီဝကမ္မစွမ်းအင်အသုံးစရိတ်ကို လျှော့ချကာ စိတ်ဖိစီးမှုခံနိုင်ရည်ကို အားကောင်းစေခြင်းဖြင့် သွယ်ဝိုက်သောနည်းဖြင့် အစာအသုံးချမှုထိရောက်မှုနှင့် သက်ရှိကျန်းမာရေးကို မြှင့်တင်ပေးပါသည်။ အဆုံးစွန်အားဖြင့်၊ ၎င်းသည် ထုတ်လုပ်မှုတိုးမြှင့်ခြင်း၊ ထိရောက်မှုနှင့် ငါးပုစွန်မွေးမြူခြင်းဆိုင်ရာ ရေရှည်တည်တံ့ခိုင်မြဲသောဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအတွက် အားကောင်းသည့်နည်းပညာပံ့ပိုးမှုပေးပါသည်။ ခေတ်မီရေနေအစာများ၊ အထူးသဖြင့် အဆင့်မြင့်အဏ္ဏဝါငါးအစာများတွင် ၎င်းသည် မရှိမဖြစ်လိုအပ်သော အဓိကအစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်လာသည်။